Bij het woord pleegzorg hebben veel mensen nog een traditioneel beeld: 24/7 zorgdragen voor een kind van een ander, vaak tot het 21 jaaris. Of zorgen voor een kind dat tijdens een crisis halsoverkop uit huis is geplaatst en bij je woont tot het thuis weer rustig is. De praktijk is steeds vaker anders.
Pleegzorg betekent steeds meer gedeeld opvoederschap: samen met ouders en mensen uit de omgeving zorgdragen voor een kind. En dat kan in de praktijk allerlei vormen aannemen: van vakantie- en weekendpleegzorg om ouders even te ontlasten, van een nachtje slapen in een noodbed bij een crisissituatie tot ‘co-pleegouderschap’, waarbij een kind een deel van de week bij pleegouders, en het andere deel bij ouders woont.
‘Hadden we geen hulp gehad, dan waren we als gezin uit elkaar gevallen’
Dynamischer
Pleegzorgorganisaties en jeugdbescherming staan tegenwoordig niet alleen voor, maar ook na een plaatsing vaker stil bij de vraag: is deze vorm van pleegzorg, op dit moment, voor dit kind, nog de beste oplossing? Pleegzorg is daardoor een stuk dynamischer geworden. Het betekent ook dat potentiële pleegouders meer keuze hebben in de pleegzorgvorm die bij hun leven past.
‘Meld je je aan als pleegouder, dan heb je zeker wat te kiezen,’ vertelt Myef Nijen Twilhaar, pleegzorgconsulent van Levvel. ‘Naast de langdurige pleegzorg is er crisispleegzorg, weekend- en/of vakantiepleegzorg en noodbedpleegzorg. Bij noodbed geef je vooraf aan welke weken je beschikbaar bent. Bij weekend- en/of vakantiepleegzorg geef je de frequentie aan die voor jou uitkomt. Je kunt, behalve bij noodbedpleegzorg, ook aangeven welk type kind goed bij je past. Kun je goed zorgen voor een kind met autisme, of werkt dat juist niet in jouw gezin? Bij alle vormen kun je bovendien bepalen welke leeftijdscategorie op dat moment het beste bij jou en je leven past: een schoolgaand kind, een puber, of juist een baby.’
‘Heel fijn om de moeder van Ishana te kunnen helpen’
Samen onderzoeken
Je hoeft die keuze overigens niet vooraf en ook niet alleen te maken. Myef: ‘Er zijn veel mensen die iets willen betekenen voor een kind, maar niet goed weten hoe ze dat vorm kunnen geven. Dat is niet erg. Als je je opgeeft als pleegouder ga je na de training samen met de trainers onderzoeken welke vorm het beste bij jou past.’
Zo hebben pleegouders Wanda en Niels beiden een drukke baan en twee dochters. Toch betekenen zij enorm veel voor Maya (9) die eens in de maand een weekend bij hen is. En is Ishana (3,5) eens in de drie weken een weekend bij Sandra. Lees hun ervaringen hier.
Wil je af en toe een kind kort opvangen? Dan is het aanbieden van een noodbed of kiezen voor vakantiepleegzorg wellicht iets voor je. Myef: ‘Door samen met ons dat traject te doorlopen ontdekt de pleegouder wat past en leren wij de pleeggezinnen ook kennen, en dat is heel fijn. Ook voor ons. Je bouwt een band op met pleegouders en weet steeds beter welk kind bij welk gezin past. En trouwens: als je gebeld wordt met de vraag of je een kind kan opvangen, mag je ook nee zeggen.’
‘Mees heeft gewoon twee bonuspapa’s’
Kracht
Pleegzorg vraagt in de praktijk dus ook vaker om samenwerking tussen ouders, pleegouders en soms ook mensen uit de omgeving van het kind. Voor een kind is dat – als het lukt – heel waardevol. Als ouders een rol blijven spelen in de opvoeding, verkleint dat de kans op een loyaliteitsconflict waardoor het kind zich beter kan ontwikkelen. En als ouders merken dat ze – ondanks dat hun kind even niet thuis woont – toch van waarde zijn voor hun kind, geeft dat hen kracht. Dat lees je in het interview met Marit, wiens zoon Mees eens in de drie weken bij Robert en Gerhart is. Ze vertelt hoe moeilijk het was om hulp te vragen en hoe fijn het was toen ze die eenmaal kreeg.
‘Als Maya bij ons is, kan oma even tot rust komen’
Balanceren
Die samenwerking tussen pleegouders en ouders kan verschillende vormen aannemen en verandert soms in de tijd. Dat vraagt om flexibiliteit en is soms balanceren voor pleegouders. Myef: ‘Het doet iets met je als je weet dat een kind verwaarloosd of mishandeld is door een ouder en er is wel een bezoekregeling. En soms kan het moeilijk zijn als een kind weer voor een deel van de week terug naar huis gaat. Je gaat je als pleegouder verantwoordelijk voelen voor het kind.’ Maar ook in die samenwerking en in het afscheid, word je ondersteund door Levvel. Myef: ‘Het is mooi als pleegouders kunnen bedenken: ook al groeit het kind niet – volledig – verder op bij mij, ik heb hem of haar wel mooi die zorg mee kunnen geven. En dat betaalt zich uit, is het niet direct, dan wel op de lange termijn.’
Lees meer…
De gezellige drukte thuis waar Sandra op hoopte
Sandra trekt eens in de drie weken een weekend met Ishana (3,5) op, zodat Ishanas moeder even kan bijtanken. Lees hier het hele interview met Sandra.
Twee bonuspapa’s voor Mees (en rust voor Marit)
Marits zoon Mees (13) gaat eens in de drie weken een weekend naar pleegouders Robert en Gerhart. Lees hier het hele interview met Marit.
‘We doen dit echt met elkaar’
Wanda zorgt samen met haar man Niels en dochters Bente en Demi eens in de maand een weekend voorn pleegdochter Maya (9), die bij haar oma woont. Lees hier het hele interview met Wanda.