Buiten staat een vrachtwagen te lossen, binnen rinkelt bij de receptie de telefoon en lopen medewerkers door de gang. Sommigen pakken koffie bij de automaat en vervolgen bellend hun weg. In deze setting je kind sinds lange tijd weer zien…dat kan echt anders, vond Anita Vogelaar, teamleider pleegzorg en projectleider. Samen met Garage2020 ontwikkelde zij het Verbindingshuis. Een unieke plek waar ouder en kind zich thuis voelen en plezierig ontspannen samen kunnen zijn.
Goede ontvangst
Soms kan een pleegkind zijn ouders alleen ontmoeten onder begeleiding van een pleegzorgwerker (begeleide omgang). Deze bezoeken vinden vaak bij Levvel plaats. Anita Vogelaar: ‘Ik herinner me nog die keer dat in die drukte van het kantoor een moeder haar kind voor het eerst sinds drie jaar weer zag. Al probeerde de pleegzorgwerker er nog een goede ontvangst van te maken en de moeder te laten voelen dat ze gezien werd. Ik dacht alleen maar ‘dit kan echt anders’.’ En hoe? Dat ondervond ze niet veel later zelf. Samen met haar partner was ze voor een lastig gesprek in het ziekenhuis. Vooraf kwamen ze in een ontvangstruimte speciaal voor patiënten en hun naasten waar een host een kopje koffie aanbood. ‘Het klinkt zo simpel, maar voor ons was het ontzettend belangrijk. Door de omgeving en de ontvangst, konden we ontspannen en focussen op het spannende gesprek dat ons te wachten stond.’ Dat wakkerde bij haar een vuurtje aan.
Van pop-up naar eigen woning
Welk effect heeft een huiselijke warme en besloten omgeving op de kwaliteit van een begeleid bezoek? Vanuit deze vraag ontstond samen met Garage2020 het Verbindingshuis. ‘We kwamen al snel tot drie belangrijke pijlers: een sfeervolle en ontspannen plek, de focus op ouder & kind contact en de ouders weer in hun kracht zetten’, vertelt Anita. ‘Mijn eerste idee was een pop-up. Ik zou overal in de stad vanuit een bus vol spullen, een bank, een kleed etc. een huiselijke plek creëren voor een begeleid bezoek. Totdat bleek dat dit voormalige gezinshuis nog geen bestemming had.’ De ontwerpers van Garage2020 vertaalden het concept van het Verbindingshuis naar de verschillende ruimtes. ‘Hoe zorg je ervoor dat ouder en kind zich welkom voelen en dat ouders zich vrij voelen om in contact te treden met hun kind? Maar ook hoe hou je zichtlijnen? En kun je controle houden zonder dat je echt in de buurt bent als pleegzorgwerker. Want het liefst wil je niet interveniëren tijdens een begeleid bezoek.’ Na grondig onderzoek en afstemming met collega’s van pleegzorg startte de pilot aan de Huntum in april van dit jaar.
‘Alles draait hier om een ontspannen ontmoeting tussen ouders en kinderen.’
Ontspannen bezoek
Alles draait hier om een ontspannen ontmoeting tussen ouders en kinderen. Waar voelen zij zich het prettigst bij. Ouders kiezen zelf de ruimte die echt voor hen privé is. Buiten de pleegzorgwerker die aanwezig is bij de omgang, is alleen de host in het Verbindingshuis. Die houdt zich zo veel mogelijk op de achtergrond. Voor alle leeftijden is speelgoed beschikbaar. En met mooi weer kunnen de kinderen naar buiten; een balletje trappen op straat of even met de kleintjes naar de speeltuin. Anita: ‘En de keuken kan worden gebruikt. Veel ouders vinden het heerlijk om te koken en samen te eten. Dan kun je gewoon vader of moeder zijn. En dit is ook gewoon verzorgen, zeker als ze klein zijn.’
Contact ouder & kind
Als je in het Verbindingshuis komt, heerst er een fijne rust en sfeer. Er zijn zachte tinten gebruikt in de inrichting. De kamers zijn sfeervol en opgeruimd, nergens vind je rondslingerend speelgoed. Niets in de ruimte mag afleiden. ‘Zo komt de focus tijdens de omgang echt op het contact te liggen tussen ouder en kind’, zegt Anita. ‘En doordat er verschillende hoekjes zijn gecreëerd, kunnen ouders echt samen zijn en de pleegzorgwerker iets meer afstand nemen.’
Ouders in hun kracht
Tijdens het begeleid bezoek wordt het eigenaarschap van de ouder gestimuleerd. Zij kiezen de ruimte of zoeken samen met het kind speelgoed of een spelletje uit de kast. En door huiselijke rituelen over te laten aan de ouder. ‘Zo kijken we wat het effect is als de ouder de deur opendoet voor kind en pleegouder’, verduidelijkt Anita. ‘Op deze manier willen we de ouder in hun kracht zetten en het gevoel van autonomie van ouderzijn stimuleren. Ze voelen zich gezien.’
‘Het voelt als thuis’De broertjes Jay en Yaro (7 jaar) komen hier eens per maand. Voordat ze hier kwamen, zagen ze hun ouders volgens Jay in ‘het zwarte huis met de kleine kamertjes’. Hier voelt het vertrouwd en voelen de jongens zich vrij. Bij host Debby in de keuken vragen ze om iets te drinken en de broers zoeken samen naar een leuk spelletje in de kast. Jay: ‘Het is fijn om papa en mama hier te zien.’ ‘En speciaal’, vult Yaro aan, ‘want het is als een huis en daarom speciaal.’ De broertjes spelen hier graag buiten of met hun ouders in het park. De eerste keer mochten ze, bij uitzondering, even boven in de oude slaapkamers kijken en dat maakte indruk. Het is terug te zien in de mooie tekeningen die ze maakten.
Johan Spaans (gepensioneerd pleegzorgwerker) en Debby Nederstigt (8 jaar pleegzorgwerker) werken hier vanaf het begin. ‘Naast het zetten van een lekker kopje koffie of thee, zorgen wij dat het bezoek rustig verloopt. We zijn als eerste aanwezig en zorgen dat het huis klaar is voor het bezoek. En dat ouders zich kunnen ontspannen. Want zie je je kind maar eens in de 3 weken en dan ook nog met een pleegzorgwerker erbij, dan zijn die momenten extra spannend.’ Met kleine interventies proberen zij een bijdrage te leveren aan dit ontspannen gevoel voordat ze hun kind (weer) zien.’ Debby: ‘Bijvoorbeeld door een kort gesprekje aan de bar met een moeder die zich gespannen voelt. Zodat ze uiteindelijk zo ontspannen mogelijk de deur kan opendoen voor haar kind.’
Met 3 eigen zoons en de tweeling Jay en Yaro heeft pleegmoeder Josien een echt mannenhuishouden. ‘Vanaf hun geboorte zijn de jongens bij ons. Sindsdien is er iedere maand een begeleid bezoek, eerst bij Jeugdbescherming en later op diverse Levvel locaties. ‘Tot we hier kwamen voor de verjaardag van
broer Levi.’ Dat voelde heel goed bij Josien en haar man en sindsdien komen ze hier. ’Het is wel een stukje rijden, maar dat is niet erg. Ik doe in de tussentijd wat boodschappen of een rondje Ikea.‘ Deze plek werkt goed voor iedereen. Josien: ‘Moeder kan, alsof het haar eigen huis is, de deur voor de jongens opendoen. En de kinderen kunnen buiten even uitrazen.’ Josien hoopt dat ze hier kunnen blijven komen: ‘In de toekomst misschien zelfs alleen met host, zonder begeleiding.’
Pleegzorgwerker Jemimah: ‘Ik heb nu twee gezinnen die begeleid bezoek hier hebben. Ik vind het bezoek in het Verbindingshuis heel prettig. Hosts Debby en Johan nemen heel veel praktische zaken over, zodat ik me kan focussen op de begeleiding en de observatie van het bezoek. Ik hoef me nergens zorgen om te maken. En het vier-ogen-principe is fijn, het gevoel dat mocht er toch iets gebeuren er een back-up
aanwezig is.’
